- تصادف
تصادف و ضربه شدید و صدمات فیزیکی موجب آسیب‌دیدگی کاتالیزور و خرابی آن می‌شوند. با توجه به حساسیت بالای این قطعه، هر نوع ضربه می‌تواند موجب شکستگی بدنه یا آسیب دیدن شبکه لانه زنبوری داخل آن شود. این شبکه، مهم‌ترین قسمت کاتالیزور است که وظیفه دارد گازهای ورودی را فیلتر کند.
اگر دچار شکستگی یا به هم‌ریختگی شود، کاتالیزور نمی‌تواند به خوبی عمل کند. در نتیجه عملیات آنالیز، جداسازی و بهینه سازی گازهای ورودی به خوبی صورت نمی‌گیرد. در این زمان باید به مرکز تعمیر کاتالیزور مراجعه کرد.
- افزایش دمای کاتالیزور
بالا رفتن دمای کاتالیزور در عملکرد آن تاثیر منفی می‌گذارد و به این ترتیب، موجب افت کارایی آن می‌شود. دلایل مختلفی برای داغ شدن کاتالیزور وجود دارند. برای مثال اختلال در موتور خودرو یا واشر سرسیلندر می‌تواند دمای کاتالیزور را افزایش دهد.
در این شرایط، کاتالیزور نمی‌تواند گازهای ورودی را تشخیص بدهد و کارایی چندانی نخواهد داشت. اگر موتور خودرو شما داغ شده است یا به خوبی کار نمی‌کند، فورا به تعمیرگاه مراجعه کنید. در غیر این صورت باید منتظر هزینه های ناشی از خرابی کاتالیزور اتومبیل خود باشید.
- خرابی واشر سرسیلندر
این قطعه به صورت مستقیم با واشر سرسیلندر ارتباط دارد. بنابراین اگر خراب شود یا اختلالی در عملکرد آن به وجود آید، مستقیما روی عملکرد کاتالیزور تاثیر می‌گذارد.
خرابی واشر سرسیلندر موجب نفوذ روغن به کاتالیزور می‌شود. یعنی روغن همراه با بخارآب وارد مبدل کاتالیستی می‌شوند. همراه آنها گازهایی هستند که کاتالیزور قادر به شناسایی آنها نیست. در نتیجه نمی‌تواند آنها را جداسازی کند و خراب می‌شود.
بنابراین اگر متوجه خرابی واشر سرسیلندر شدید، فورا برای تعمیر آن اقدام نمایید. در غیر این صورت، مشکل به سایر قطعات از جمله کاتالیزور هم انتقال پیدا می‌کند.
تعمیر کاتالیزور
- استفاده مداوم از اکتان بوستر
اکتان بوستر یک ماده افزودنی است که برای افزایش عدد اکتان سوخت مورد استفاده قرار می‌گیرد. یعنی هدف از ریختن اکتان بوستر در مخزن سوخت، افزایش رتبه اکتان آن است. هر چقدر عدد اکتان سوخت بالاتر باشد، قدرت تحمل آن در برابر انفجارهای محفظه احتراق موتور بیشتر می‌شود.
برخی معتقدند استفاده از این مکمل برای سلامت کاتالیزور خودرو مناسب نیست. استفاده مداوم از اکتان بوستر باعث مشکلاتی در کاتالیزور می‌شود. آنها توصیه می‌کنند برای رفع آلودگی و گرد و غبار کاتالیزور از خدمات شستشوی کاتالیزور استفاده کنید. این کار باعث رفع گرفتگی‌ها و از بین رفتن رسوب های کاتالیزور می‌شود.
- ناخالصی موجود در سوخت مصرفی
طراحی کاتالیزور به گونه ای انجام شده است که می‌تواند تعداد معینی از گازها را تشخیص دهد. یعنی سنسورها و قسمت های داخلی کاتالیزور در مواجهه با برخی از گازها حساسیت نشان می‌دهند.
ورود ناخالصی در سوخت مصرفی باعث می‌شود کاتالیزور نتواند گازهای ورودی را تشخیص دهد. این اختلال به مرور زمان باعث خراب کاتالیزور می‌شود. در این شرایط نیاز به تعمیر کاتالیزور است.
- وجود سرب زیاد در بنزین
هنگامی که مقدار سرب موجود در بنزین، بیش از حد مجاز باشد، کاتالیزور به خوبی عمل نمی‌کند. در این شرایط قادر به شناسایی مواد ورودی نیست.
- مسدود شدن مسیر کاتالیزور
در ساختار کاتالیزور قطعات مختلفی از جنس سرامیک وجود دارند. این قطعات نقش مهمی در شناسایی، تفکیک و بهینه کردن گازهای ورودی ایفا می‌کنند. با گذشت زمان، مسیر فیلترها در اثر رسوبات بسته می‌شود. برای پاکسازی مسیر فیلترها و بهبود کارایی، نیاز به سرویس و شستشوی کاتالیزور است.
- استفاده از سوخت بی‌کیفیت
سوخت‌های بی‌کیفیت یا سوخت های با کیفیت پایین حاوی موادی هستند که فیلترهای کاتالیزور را مسدود می‌کنند. به این ترتیب، کارایی این قطعه کاهش پیدا می‌کند.
هنگامی که فیلترهای شبکه لانه زنبوری بسته می‌شوند، عملکرد کاتالیزور با مشکل مواجه می‌شود. عملیات شناسایی، تفکیک و بهینه سازی گازهای ورودی به خوبی صورت نمی‌گیرد. در نتیجه ناچار به تعمیر کاتالیزور یا تعویض آن می‌شوید.
- بسته شدن مسیر اگزوز
اگر مسیر اگزوز مسدود شود، گازها نمی‌توانند از خودرو خارج شوند. این مشکل می‌تواند به علت‌های مختلفی مانند عبور از جاده های ناهموار و پر دست انداز و جابه جایی اگزوز رخ دهد.
تعمیر کاتالیزور
- خرابی سیستم تزریق سوخت
عملکرد نادرست سوزن انژکتور باعث می‌شود تا سوخت زیادی وارد موتور شود. در این شرایط، مقداری از سوخت در سیلندرها نمی‌سوزد و مستقیما وارد سیستم اگزوز می‌شود. این اتفاق به کاتالیزور خودرو آسیب وارد می‌کند.
- خرابی سنسور اکسیژن یا معیوب بودن سیستم جرقه زنی
اگر سنسور O2 خراب شود یا سیستم جرقه زنی موتور دچار مشکل شود، سوخت خام از سیلندرها خارج می‌شود. در این حالت، بنزین و اکتان سوخت می‌توانند داخل اگزوز آتش بگیرند. حرارت ناشی از این واکنش به کاتالیزور صدمه می‌زند. این اتفاق ممکن است به علت بروز مشکل در زمان‌بندی احتراق موتور هم رخ دهد.
- نفوذ روغن یا ضدیخ به سیستم اگزوز
اگر موتور خودرو به هر دلیلی دچار روغن‌سوزی شود، آب و ضدیخ به سیلندرها وارد می‌شوند. در ادامه به سیستم اگزوز می‌رسند و به کاتالیزوز آسیب وارد می‌کنند.
انواع خودروبرهای مورد استفاده در امداد خودرو و یدک کش اتوبان تهران ساوه